1. ĐẶT VẤN ĐỀ:
Nhận dạng sai người bệnh là một trong những nguyên nhân dẫn đến nhiều sai sót, rủi ro trong y khoa. Hậu quả có thể từ nhẹ là sai kết quả khám bệnh, đến nặng có thể ảnh hưởng đến tính mạng con người.
Một báo cáo ở Anh từ tổng kết từ tháng 11.2003 đến tháng 7.2005 ghi nhận 236 sự cố liên quan đến nhận diện sai người bệnh.
Tại Hoa Kỳ, thống kê sự cố đặc biệt nghiêm trọng của the Joint Commission (JC) có 130 trường hợp sự cố an toàn bệnh nhân do lỗi xác định sai trong năm 2015.
Ở Việt Nam, dù chưa có con số thông kê cụ thể, nhưng gần như cơ sở cung cấp dịch vụ y tế nào cũng phải đối diện với nguy cơ nhầm lẫn người bệnh, mỗi ngày.
Nhận diện sai người bệnh dẫn đến những sai sót là rất thường gặp, nhất là với người bệnh trùng tên, trùng ngày tháng năm sinh, đôi khi trùng địa chỉ…
Hiện tại vấn đề nhận dạng đúng người bệnh đang được cả thế giới quan tâm, tổ chức y tế thế giới ( WHO ) và nhiều tổ chức về An Toàn Người Bệnh đưa mục tiêu nhận dạng đúng người bệnh lên làm mục tiêu an toàn hàng đầu. Bộ Y Tế Việt Nam cũng rất quan tâm và đã đưa nội dung này vào “Thông tư 19/2013/TT/BYT”.
Vì vậy, đảm bảo an toàn cho người bệnh là trách nhiệm của các cơ sở y tế, cũng là sứ mệnh của người thầy thuốc và mọi nhân viên y tế.
Xác định đúng người bệnh là một trong những yếu tố An toàn người bệnh. Bệnh viện Đa khoa Gia Đình đã xây dựng hệ thống xác định nhân thân bằng dấu vân tay nhằm giảm thiểu các sai sót, nhầm lẫn trong cung cấp dịch vụ khám chữa bệnh cho người bệnh.
2. MỤC TIÊU
Xác định đúng người bệnh bao gồm xác định chính xác cá nhân người bệnh và cả những gì liên quan đến người bệnh như hồ sơ bệnh án, đơn thuốc, phiếu xét nghiệm, máu chế phẩm máu, bệnh phẩm xét nghiệm vv..
Có thể nhấn mạnh một nguyên tắc chung: Trước khi cung cấp bất kì dịch vụ gì cho người bệnh phải được xác nhận đúng người bệnh.
Có nhiều phương pháp để xác định người bệnh, như:
- Hỏi tên tuổi, địa chỉ, số giường số, số phòng: Có thể người bệnh trùng tên, trùng tuổi, trùng địa chỉ, nằm nhầm giường, nhầm phòng.
- Sử dụng Mã Y tế (Tương tự như số CMND nhưng được cấp khi nằm viện): Có thể cung cấp nhầm mã số.
- Chụp hình và giấy tờ tùy thân của người bệnh để đối chiếu: Vẫn có thể nhầm lẫn với người có khuôn mặt giống nhau
- Sử dụng vòng đeo tay có ghi tên, tuổi và mã y tế trên vòng: Có thể ghi sai thông tin trên vòng, đeo nhầm vòng.
- Sử dụng vòng đeo tay có mã vạch (Barcode, QR code): Không đảm bảo chính xác, vẫn có nguy cơ sai sót.
- Sử dụng sinh trắc học để xác định nhân thân: Đây là phương pháp được đánh giá hiệu quả nhất có mức độ chính xác cao, giải quyết triệt để được việc nhầm lẫn người bệnh.
3. GIẢI PHÁP VÀ PHƯƠNG PHÁP
3.1 Giải pháp:
Dấu vân tay là dấu ấn riêng của mỗi người, không có hai dấu vân tay trùng nhau. Dấu vân tay vĩnh viễn sẽ không thay đổi theo thời gian trừ những tác động nghiêm trọng từ môi trường.
Người bệnh không mất nhiều thời gian để xác định nhân thân bằng cách quét dấu vân tay trước khi tiếp nhận các dịch vụ y khoa.
Chính vì lý do này nên bệnh viện chúng tôi đã sử dụng công nghệ sinh trắc học dấu vân tay để nhận diện người bệnh.
Chúng tôi đã trang bị máy quét vân tay tại các bàn lễ tân để lấy hồ sơ khám bệnh; Tại các phòng cận lâm sàng để cung cấp dịch vụ đúng người; Tại phòng xét nghiệm để lấy và lưu mẫu bệnh phẩm đúng người bệnh.
Tóm lại người bệnh được xác định nhân thân ở mỗi công đoạn để cung cấp dịch vụ y tế đúng người bệnh.
Để xây dựng được hệ thống này, chúng tôi đã có sự phối hợp của các thành viên từ các khoa/ phòng như, Kỹ thuật công nghệ, đội ngũ PR cho đến nhân viên QLCL.
3.2 Phương pháp:
Sử dụng máy quét vân tay quang học dùng để xác thực người bệnh. Dấu vân tay của người bệnh phải được đăng ký trước, được mã hóa và lưu trữ tập trung vào hệ thống data Center bệnh viện.
Quá trình xác thực là sự so sánh dữ liệu giữa hai lần quét, nếu trùng khớp sẽ xác minh thành công và ngược lại.
– Mô hình hoạt động:
4. KẾT QUẢ
Chúng tôi triển khai rộng rãi trên quy mô các phòng khám ngoại trú và Cận lâm sàng toàn viện, đã nhận được các đánh giá tích cực:
Đảm bảo người bệnh khám ngoại trú được lấy đúng hồ sơ, cung cấp đúng dịch vụ trong khám, chữa bệnh.
Giảm thiểu được thời gian chờ đợi của người bệnh vì không mất thời gian hỏi người bệnh để xác định nhân thân như quy trình trước đây.
Đảm bảo giảm thiểu các sai sót, nhầm lẫn, độ chính xác của việc xác định nhân thân lên đến 100% trong cung cấp các dịch vụ khám chữa bệnh.
Phầm mềm hệ thống đã được đội ngũ kỹ sư lập trình của bệnh viện tích hợp vào bệnh án điện tử trên cơ sở dữ liệu bệnh nhân chung, duy nhất.
Từ khi đưa vào hoạt động đã giảm thiểu được thời gian chờ đợi cho người bệnh, chỉ mất chưa đầy 10 giây để xác định nhân thân bằng cách quét dấu vân tay trước khi tiếp nhận các dịch vụ y khoa, không còn những nhầm lẫn đáng tiếc do việc quản lý hệ thống y khoa thực hiện bằng phương pháp thủ công, chưa ứng dụng công nghệ.
5. KẾT LUẬN
Hiện tại chúng tôi đã áp dụng thành công công cụ này, tuy nhiên, chúng tôi vẫn tiếp tục theo dõi đánh giá tính khả thi và tìm những bất cập của công cụ, không ngừng cải tiến để đáp ứng yêu cầu cung cấp đúng dịch vụ, đúng người bệnh nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ y tế tại Bệnh viện.
Đà Nẵng, ngày 25 tháng 10 năm 2019
BỆNH VIỆN ĐA KHOA GIA ĐÌNH
