1. Hạ đường máu là gì?
– Hạ đường máu là tình trạng xảy ra khi nồng độ Glucose trong máu quá thấp, dưới 3,9 mmol/l (<70mg/dl) dẫn tới cơ thể bị thiếu hụt glucose cho các hoạt động của tế bào, gây nên các rối loạn cho cơ thể.
– Là tình trạng mà hầu hết bệnh nhân đái tháo đường gặp phải.
– Hạ đường máu cần được xử trí nhanh, kịp thời để hạn chế những biến chứng nặng nề tới sức khoẻ.
2. Các nguyên nhân gây hạ đường máu?
– Bỏ bữa, ăn trễ giờ.
– Hoạt động quá sức.
– Sau khi uống rượu mà ăn ít hoặc ăn thiếu chất đường bột.
– Ói mửa, tiêu chảy.
– Uống kèm thuốc hạ đường máu.
– Tự ý uống thêm thuốc hoặc tiêm insulin.
3. Phân loại hạ đường máu?
4. Hạ đường máu phản ứng trên bệnh nhân đái tháo đường như thế nào?
– Ở giai đoạn đầu của bệnh nhân đái tháo đường có tình trạng tăng tiết insulin nhiều và trễ sau bữa ăn có nhiều carbonhydrat.
– Glucose máu tăng 2 giờ sau ăn và giảm xuống mức hạ glucose máu 3-5 giờ sau ăn.
– Bệnh nhân thường có thể trạng mập, tiền sử gia đình có người thân bị đái tháo đường.
– Hạ glucose máu chức năng: Bệnh nhân thường đổ mồ hôi, hồi hộp sau bữa ăn có nhiều carbohydrat. Tuy nhiên bấm đường mao mạch khi có triệu chứng thì không thấy giảm.
5. Triệu chứng của hạ đường máu?
– Hạ đường máu thường xuất hiện khi gluocose máu <54mg/dl (3.0 mmol/L). Nhưng sẽ thay đổi tùy theo nguyên nhân bệnh, tuổi, giới tính, cơ địa của người bệnh.
– Hạ gluocse máu do tăng insulin trong máu thường đưa bệnh nhân vào hôn mê nhanh, ít triệu chứng báo trước.
– Hạ glucose máu kéo dài và nặng gây ra triệu chứng ở hệ thần kinh trung ương, gây thay đổi tri giác diễn biến từ ngủ gà, lú lẫn rồi hôn mê.
5.1. Triệu chứng rối loạn thần kinh tự chủ
– Cảm thấy đói.
– Đổ mồ hôi.
– Dị cảm (tê, kim châm, kiến bò, buốt lạnh,…).
– Lo lắng, bứt rứt.
– Run tay chân.
– Tim đập nhanh, cảm giác hồi hộp.
– Yếu cơ.
– Buồn nôn, ói mửa.
5.2. Triệu chứng rối loạn hệ thần kinh trung ương
– Nhức đầu.
– Nhìn đôi.
– Mờ mắt.
– Lú lẫn.
– Cư xử bất thường.
– Mất trí nhớ.
– Mất tri giác.
– Co giật, hôn mê.
6. Xử trí cơn hạ đường máu tại nhà như thế nào?
– Hạ đường máu là tình trạng cấp cứu, xử trí tùy thuộc vào tình trạng tri giác, nồng độ glucose máu và dự đoán về diễn tiến lâm sàng.
6.1. Đối với trường hợp hạ đường máu nhẹ và trung bình
– Đối tượng:
+ Có nguy cơ hạ đường máu với giá trị glucose cảnh báo 70mg/dL (3,9 mmol/L).
+ Phát hiện hạ glucose máu nhưng bệnh nhân chỉ có triệu chứng giao cảm nhẹ, người bệnh còn tỉnh táo.
– Xử trí:
+ Bước 1: Hòa 15 – 20g đường (khoảng 2-3 muỗng) hòa với nước hoặc uống ½ lon nước ngọt, hoặc 2 muỗng mật ong, nước uống có đường, trái cây ngọt, bánh trái.
+ Bước 2: 15 phút sau kiểm tra đường máu mao mạch mà vẫn tiếp tục hạ glucose máu thì nên lặp lại 1 lần tương tự. Nếu glucose máu trở lại bình thường, người bệnh nên ăn một bữa ăn hoặc ăn nhẹ để phòng ngừa hạ glucose máu tái phát.
6.2. Đối với trường hợp hạ đường máu nặng
– Đối tượng:
+ Người bệnh không uống được tri giác rối loạn lu lẫn, lơ mơ, hôn mê.
– Xử trí: Không cho ăn uống và nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất để được xử trí bằng cách tiêm tĩnh mạch dung dịch glucose ưu trương hoặc truyền tĩnh mạch dung dịch glucose kết hợp với tiêm dưới da Glucagon trong trường hợp cần thiết.
7. Làm thế nào để phòng ngừa cơn hạ glucose máu tại nhà?
– Phòng ngừa hạ glucose máu tại nhà là có vai trò vô cùng quan trọng trong việc quản lý bệnh nhân đái tháo đường.
– Không nên nhịn đói, hoặc để cơ thể bị đói quá lâu, không nên nhịn ăn mà hoạt động thể lực quá mức.
– Nhất thiết không được bỏ bữa sáng, đặc biệt là người già, trẻ em, những người có bệnh mạn tính, cơ thể yếu.
– Tuân thủ đúng chỉ định điều trị của bác sỹ về chế độ dùng thuốc và ăn uống điều trị bệnh tiểu đường.
– Loại bỏ các yếu tố nguy cơ như kiêng khem quá mức, bỏ ăn vì mệt mỏi hoặc do các bệnh lý khác.
– Thường xuyên kiểm tra đường huyết tại các cơ sở y tế hoặc có thể tự theo dõi đường máu mao mạch tại nhà theo chỉ dẫn của nhân viên y tế.
– Cần có chế độ tập luyện thường xuyên, phù hợp đối với từng người theo tư vấn của bác sỹ điều trị để đảm bảo sức khoẻ.
– Luôn luôn có sẵn đường hoặc các sản phẩm có đường như kẹo, bánh, sôcôla, nước ngọt có đường,… trong túi để lúc xảy ra hạ đường huyết là có thể dùng ngay.
