1.Vai trò của hormon tuyến giáp?
– Tác động lên sự phát triển cơ thể: làm tăng tốc độ phát triển, đặc biệt trong giai đoạn dậy thì.
– Thúc đẩy sự trưởng thành và phát triển não ở thời kỳ bào thai và trong vài năm đầu sau khi sinh.
– Tác dụng lên chuyển hoá tế bào: hormon giáp làm tăng chuyển hoá hầu hết các mô trong cơ thể.
– Tác dụng lên hệ thống thần kinh cơ: thúc đẩy sự phát triển về kích thước và chức năng não. Suy giáp gây chậm chạp trong suy nghĩ, nếu suy giáp xảy ra lúc mới sinh hoặc vài năm đầu sau khi sinh mà không được điều trị kịp thời sẽ dẫn đến kém phát triển về trí tuệ, đần độn.
– Tác dụng lên chuyển hoá glucid, lipid, protid.
– Tác dụng lên hệ thống tim mạch, lên da, lên cơ xương.
2. Những triệu chứng thường gặp của bệnh suy giáp?
– Các triệu chứng mệt mỏi không rõ nguyên nhân, tăng cân dù ăn uống kém.
– Hội chứng da, niêm mạc:
+ Da khô, vàng sáp, giảm tiết mồ hôi.
+ Rụng lông tóc.
+ Khàn giọng.
+Lưỡi to, dày.
– Hội chứng thần kinh – cơ: chuột rút, yếu cơ, đau cơ.
– Triệu chứng thần kinh: chậm chạp, hay quên.
– Bị táo bón lâu ngày, không rõ nguyên nhân.
– Một số bệnh nhân có bộ mặt tròn như mặt trăng, mi mắt bị thâm nhiễm.
Bệnh lý suy giáp gây ra những biến chứng nặng nề cho sức khỏe
3.Nguyên nhân nào dẫn tới bệnh lý suy giáp?
3.1. Nguyên nhân gây ra suy giáp tiên phát
3.1.1. Nguyên nhân tại tuyến giáp
– Viêm tuyến giáp mạn tính tự miễn Hashimoto.
– Tuyến giáp teo ở phụ nữ mãn kinh.
– Viêm tuyến giáp bán cấp tái phát nhiều lần.
– Những khiếm khuyết bẩm sinh trong quá trình tổng hợp và bài tiết hormon giáp trạng.
– Rối loạn chuyển hoá iod: thừa hoặc thiếu iod.
– Rối loạn gen tại tuyến giáp.
– Không có tuyến giáp.
3.1.2. Nguyên nhân sau điều trị
– Sau phẫu thuật tuyến giáp (cắt quá nhiều hoặc cắt toàn bộ tuyến giáp).
– Khi người bệnh điều trị Basedow bằng iod phóng xạ, bệnh suy giáp có thể xuất hiện sau 1 đến vài năm.
– Sau điều trị Basedow bằng thuốc kháng giáp trạng tổng hợp quá liều.
3.2. Nguyên nhân của suy giáp thứ phát
– Tổn thương tuyến yên gây giảm/mất khả năng sản xuất TSH do các nguyên nhân sau:
+ Khối u lành hoặc ác tính của tuyến yên.
+ Sau phẫu thuật tuyến yên hoặc chấn thương tuyến yên.
+ Hoại tử tuyến yên do mất máu sau đẻ (Hội chứng Sheehan).
4. Những xét nghiệm cần thực hiện khi nghi ngờ có dấu hiệu suy giáp
– Thực hiện xét nghiệm máu, định lượng hormone tuyến yên (TSH), định lượng hormone tuyến giáp (FT3, FT4):
+ Suy giáp tiên phát: TSH tăng (chẩn đoán xác định khi TSH>20 µU/ml), FT4 giảm.
+ Suy giáp thứ phát: TSH bình thường hoặc giảm, FT4 giảm.
– Xét nghiệm cơ bản: công thức máu, chức năng gan thận, điện giải đồ, men gan, mỡ máu.
– Cận lâm sàng: siêu âm tuyến giáp, điện tâm đồ, chụp XQ tim-phổi, siêu âm tim.
5. Điều trị và theo dõi suy giáp như thế nào?
– Levothyroxin (L-T4) là hormon tuyến giáp được ưa dùng nhất để điều trị suy giáp tiên phát. Một số biệt dược thường dùng như: levo-T, levothroid, levoxyl, synthroid.
– Tất cả bệnh nhân suy giáp phải điều trị hormon thay thế suốt đời. Tùy vào tình trạng bệnh lý đi kèm hoặc phụ nữ có thai mà bác sỹ sẽ lựa chọn thuốc phù hợp.
– Trong quá trình điều trị, bệnh nhân cần được theo dõi sát tình trạng, các triệu chứng và xét nghiệm định kỳ.
– Đối với bệnh nhân cao tuổi trong quá trình điều trị cần chú ý tình trạng đau ngực để kịp thời thông báo cho bác sỹ.
6. Thay đổi lối sống cho người bị suy giáp
6.1. Chế độ dinh dưỡng
– Bổ sung Iốt: Sử dụng muối chứa iot; thực phẩm giàu iot như rong biển, cá biển, hải sản.
– Bổ sung thực phẩm giàu sắt như thịt bò, các động vật thân mềm như sò, ốc, nghêu.
– Tăng cường rau xanh, trái cây tươi.
– Uống đủ lượng nước, khoảng 2-2.5 lít/ngày.
– Nên tránh loại rau họ cải như bông cải xanh, cải xoan, cải bắp, rau chân vịt, đậu nành.
– Hạn chế thức ăn nhiều dầu mỡ, đồ hộp, thức ăn nhanh, bia rượu, thuốc lá, café.
6.2. Chế độ tập luyện
– Tập vận động nhẹ nhàng giúp ngăn ngừa tăng cân, giảm lo lắng, stress.
– Lựa chọn các môn tập như đi bộ, yoga, tập thể hình, giúp tăng sức mạnh của các cơ.
7. Phòng ngừa bệnh lý suy giáp?
– Phụ nữ trong độ tuổi sinh nở trước khi có kế hoạch mang thai phải cần thực hiện các xét nghiệm tầm soát và phát hiện sớm bệnh suy giáp.
– Khi người mẹ có bệnh lý suy giáp, trẻ sinh ra nên thực hiện sàng lọc máu gót chân ngay những ngày đầu sau khi sinh để kiểm tra bệnh lý tuyến giáp.
