Bác sĩ sẽ làm gì khi bạn cần thay khớp háng?
- Đánh giá toàn diện vấn đề bạn đang mắc phải, từ đó ra chỉ định thay khớp háng
- Tư vấn cụ thể về chỉ định thay khớp háng, ưu điểm của thay khớp háng, biến chứng có thể xảy ra.
- Cho xét nghiệm hình ảnh: Xquang khớp háng hay thậm chí là phim cắt lớp vi tính.
- Cho xét nghiệm công thức máu, thời gian đông máu, xét nghiệm nhiễm trùng.
- Trước khi thay khớp háng bạn cần chuẩn bị gì?
- Các nghiên cứu cho thấy, “tối ưu hóa trước phẫu thuật” bao gồm bỏ thuốc lá, giảm cân, kiểm soát đường huyết, dự phòng huyết khối tĩnh mạch sâu chứng minh có cải thiện kết quả và giảm biến chứng. Vật lý trị liệu trước phẫu thuật cũng có thể giúp cải thiện kết quả.
Phẫu thuật khớp háng gây mê hay gây tê? Bác sĩ sẽ làm gì?
Thay khớp háng có thể thực hiện dưới gây mê toàn thân, gây tê vùng hoặc gây tê thần kinh (tủy sống, ngoài màng cứng). Sự lựa chọn kỹ thuật nào là tùy trường hợp cụ thể, tuy nhiên bản thân bệnh nhân có thể được lựa chọn. Thông thường tại bệnh viện chúng tôi kết hợp giảm đau ngoài màng cứng kết hợp với gây mê để đảm bảo giảm đau hiệu quả và lâu dài cho bệnh nhân.
Vật liệu khớp háng nhân tạo được sử dụng trong phẫu thuật thay khớp háng
Khớp háng nhân tạo bao gồm: khớp háng toàn phần và khớp háng bán phần
Thay khớp háng toàn phần là khi thay toàn bộ khớp háng gồm phần chuôi xương đùi, phần ổ cối xương chậu và phần chỏm nhân tạo. Tính chất nhiều bộ phận kết hợp lại với nhau này giúp bác sĩ phẫu thuật linh hoạt trong mọi tình huống của phẫu thuật. Có rất nhiều thiết kế khác nhau, kích cỡ khác nhau và chất liệu khác nhau của mỗi bộ phận phù hợp với từng bệnh nhân cụ thể và có ưu nhược điểm khác nhau. Bác sĩ sẽ tư vấn giúp bạn lựa chọn chất liệu khớp nhân tạo phù hợp.
Chuôi xương đùi (stem): Là phần chuôi đóng vào lòng tủy đầu trên xương đùi, phần thân của chuôi có các khứa giúp tăng độ bám dính vào thân xương đùi, phần đỉnh có cổ chuôi để gắn với phần chỏm nhân tạo.
Chỏm xương đùi nhân tạo: ngày nay thường sử dụng chất liệu bằng gốm cao cấp lót một lớp polyetylen tạo độ trơn bóng và giảm hao mòn. Phần chỏm sẽ được gắn với đỉnh phần chuôi.
Ổ cối nhân tạo: là phần ổ cối được thay thế, nơi sẽ chứa chỏm nhân tạo và tạo không gian chuyển động cho chỏm. Với thay khớp háng bán phần, chỉ thay phần chuôi xương đùi và chỏm nhân tạo mà sử dụng ổ cối tự nhiên của bệnh nhân.
Xi măng xương là gì? Và khi nào cần sử dụng xi măng xương?
Xi măng xương hay xi măng sinh học có bản chất là các chuỗi poly methymetharylate, xi măng xương được sử dụng phổ biến trong nha khoa và thay khớp nói chung và điều trị bệnh lý nhiễm trùng xương nặng.
Trong phẫu thuật thay khớp háng, xi măng xương giúp tăng sự gắn kết giữa các bộ phận nhân tạo của khớp nhân tạo với phần xương bình thường, ngoài ra chúng còn giúp thay thế phần xương bị khuyết. Xi măng sẽ được bôi quanh chuôi xương đùi và mặt ngoài của ổ cối nơi tiếp giáp với xương lành. Vì vậy xi măng sẽ được bác sĩ chỉ định khi:
- Bệnh nhân lớn tuổi và mắc tình trạng loãng xương: bác sĩ lo ngại khớp nhân tạo sẽ khó dính chặt với xương đã loãng, đã xốp, vỏ mỏng, lòng tủy lớn của bệnh nhân.
- Bệnh nhân có tình trạng viêm, hoặc chấn thương mất xương đặc biệt, cần xi măng bù đắp một phần xương thiếu hụt.
Như vậy với hầu hết các bệnh nhân trẻ, xương tốt thì xi măng là không cần thiết.
Thay khớp háng, bác sĩ sẽ làm như thế nào?
Kỹ thuật thay khớp háng là một kỹ thuật phức tạp, yêu cầu trình độ bác sĩ cao. Với mọi đường mổ, kỹ thuật chung bao gồm:
- Rạch da, tiếp cận khớp háng bằng đường mổ duy nhất phía sau, bên hoặc phía trước, kỹ thuật ít xâm lấn với đường mổ nhỏ có thể được sử dụng.
- Cắt bỏ cổ xương đùi, cắt bỏ đầu xương đùi
- Chuẩn bị ổ cối và đặt ổ cối nhân tạo (với thay khớp toàn phần)
- Chuẩn bị xương đùi và đặt chuôi xương đùi
- Đo đạc và đặt chỏm xương đùi nhân tạo
- Đặt lại khớp háng, kiểm tra và đóng vết mổ.
Tuy vậy, khớp háng là một khớp rất lớn, có nhiều cơ, dây chằng và cấu trúc đặc biệt xung quanh, có nhiều đường mổ tiếp cận khác nhau với những ưu nhược điểm khác nhau. Lựa chọn đường mổ nên là lựa chọn của phẫu thuật viên. Sự quen thuộc của phẫu thuật viên sẽ đem lại kết quả tốt nhất cho bạn.
BS. Nguyễn Đình Hòa
Khoa Ngoại – BV Gia Đình (Đà Nẵng)
