Viêm mũi dị ứng là một bệnh của di truyền miễn dịch. Theo thống kê cho thấy, trên thế giới, khoảng 10-20% dân số mắc căn bệnh Viêm mũi dị ứng và con số này đang có xu hướng ngày càng tăng do ảnh hưởng của ô nhiễm môi trường toàn cầu.
Nguyên nhân
VMDU là bệnh xảy ra do niêm mạc mũi quá nhạy cảm, khi tiếp xúc với tác nhân gây bệnh (dị nguyên) sẽ gây ra những triệu chứng tại chỗ.
Nguyên nhân gây bệnh rất phức tạp, chủ yếu do cơ địa dị ứng và liên quan đến các yếu tố:
– Yếu tố gia đình: Gia đình có cha hoặc mẹ bị VMDU thì tỷ lệ mắc bệnh này ở con cái là 65%.
– Do tiếp xúc dị nguyên: Bụi nhà, phấn hoa, lông vật nuôi, nấm mốc, thực phẩm, thuốc, khói thuốc lá…
– Yếu tố môi trường khí hậu: thay đổi thời tiết đột ngột, ô nhiễm môi trường
– Do bất thường cấu trúc giải phẫu của mũi: vẹo, gai vách ngăn làm tăng sự nhạy cảm của niêm mạc mũi và kích thích làm bệnh phát sinh.
Các triệu chứng phổ biến của VMDU
– Hắt hơi từng tràng
– Chảy mũi dịch trong
– Ngạt mũi gây khó thở do phù nề cuốn mũi
– Ngứa mũi, ngứa họng
– Ngứa ở khóe mắt, phù mi mắt dưới
– Ngứa ống tai ngoài
– Cảm giác ớn lạnh nhưng không sốt
– Triệu chứng nặng là sốc phản vệ (dị ứng thuốc, thức ăn…)
Chẩn đoán
– Dựa vào yếu tố gia đình có người bị VMDU, triệu chứng: hắt hơi, chảy mũi, ngứa mũi, ngạt mũi và khám mũi có niêm mạc nhợt nhạt, cuốn mũi phù nề, có ánh tím.
– Dựa vào các xét nghiệm: xét nghiệm máu có tăng bạch cầu ái toan và IgE, các xét nghiệm da tìm tác nhân gây dị ứng (Test lẫy da, Rạch da, Test trong da)
– Xquang: hình ảnh dày niêm mạc xoang, polyp xoang
Điều trị
– Điều trị triệu chứng:
+ Thuốc uống chống dị ứng bao gồm các loại antihistamin (Clopheniramin, Loratidin, Cetirizine, Telfast…), antinleukotrien (Singulair)
+ Thuốc xịt mũi tại chỗ bao gồm các loại thuốc co mạch, antihistamin và steroide trong đó steroid có hiệu quả nhất, có thể sử dụng lâu dài và có tác dụng phòng bệnh.
+ Kháng sinh trong trường hợp bội nhiễm vi khuẩn
+ Phẫu thuật giảm kích thích tại chỗ trong các trường hợp vẹo vách ngăn, gai vách ngăn.
– Điều trị giải quyết tác nhân gây bệnh:
+ Loại bỏ dị nguyên: thay đổi môi trường sống, môi trường làm việc, loại bỏ thức ăn hay thuốc gây dị ứng, vệ sinh nhà cửa tránh bụi, nấm mốc…
+ Miễn dịch liệu pháp: phương pháp giải mẫn cảm đặc hiệu
Phòng bệnh
– Tránh tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ: bụi nhà, lông chó mèo, khói thuốc lá…
– Tăng cường vệ sinh nhà cửa, môi trường sống
– Bảo vệ, giữ ấm vùng mũi, họng khi thời tiết thay đổi
– Tránh ăn uống đồ lạnh, tránh khói thuốc lá
ThS.BS Hồ Phan Thị Ly Đa
Đơn vị Tai Mũi Họng
Khoa Ngoại – Bệnh viện ĐK Gia Đình
