Biến thể của virus Covid-19 và những điều cần biết

Virus thay đổi liên tục thông qua cơ chết đột biến và khi đó các biến thể mới của vi rút sẽ xuất hiện. Chúng ta đang đối mặt với biến thể (hay còn gọi là chủng) Delta của virus Covid-19. Vẫn còn nhiều băn khoăn về các biến thể của virus này.

Các nhà khoa học nghiên cứu và theo dõi tất cả các biến thể của virus. Một vài biến thể lây lan dễ dàng và nhanh chóng hơn các biến thể khác, điều này dẫn đến phát sinh nhiều trường hợp nhiễm COVID-19. Sự gia tăng số ca bệnh sẽ gây ra nhiều áp lực hơn cho các nguồn lực y tế, tang số ca nhập viện và tăng số lượng tử vong. Một số biến thể nhất định được nêu tên dưới đây là biến thể được biết đến, quan tâm, lo lắng nhiều hơn các biến thể khác vì chúng gây ra hậu quả lớn dựa trên khả năng lây nhiễm, mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng và phương pháp điều trị.

1. Các biến thể của virus covid-19

1.1. Biến thể Alpha – B.1.1.7

Phát hiện lần đầu: ở Vương quốc Anh.

Khả năng lây lan: Nhanh hơn nhiều so với các biến thể khác chưa được giới thiệu tại bài này

Khả năng gây bệnh nặng và tử vong: Có thể gây bệnh nặng và tử vong.

Hiệu quả của vaccine chống lại biến thể: Có hiệu quả chống lại biến thể này. Có thể có một số “trường hợp nhiễm Covid đột phá vaccine” ở những người được tiêm chủng đầy đủ nhưng hiếm khi xảy ra.

Hiệu quả của vaccine đối với việc chuyển biến nặng hoặc tử vong: Có hiệu quả trong việc làm giảm tỷ lệ bệnh nặng, nhập viện và tử vong.

Điều trị: Các phương pháp điều trị hiện tại có hiệu quả đối với biến thể này.

1.2. Biến thể Beta – B.1.351

Phát hiện lần đầu: ở  Nam Phi.

Khả năng lây lan: Nhanh hơn nhiều so với các biến thể khác chưa được giới thiệu tại bài này

Khả năng gây bệnh nặng và tử vong: Tỷ lệ bệnh nặng hoặc tử vong tương đồng với các biến thể khác.

Hiệu quả của vaccine chống lại biến thể: Các loại vaccin hiện  tại có hiệu quả chống lại biến thể này. Có thể có một số “trường hợp nhiễm Covid đột phá vaccin” ở những người được tiêm chủng đầy đủ nhưng hiếm khi xảy ra.

Hiệu quả của vaccine đối với việc chuyển biến nặng hoặc tử vong: Có hiệu quả trong việc làm giảm tỷ lệ bệnh nặng, nhập viện và tử vong.

Điều trị: Một số phương pháp điều trị bằng kháng thể đơn dòng có thể ít hiệu quả hơn đối với biến thể này.

1.3. Biến thể Gamma – P.1

Phát hiện lần đầu: ở Nhật Bản / Brazil.

Khả năng lây lan: Nhanh hơn nhiều so với các biến thể khác chưa được giới thiệu tại bài này

Khả năng gây bệnh nặng và tử vong: Tỷ lệ bệnh nặng hoặc tử vong tương đồng với các biến thể khác.

Hiệu quả của vaccine chống lại biến thể: Các loại vaccine hiện tại có hiệu quả chống lại biến thể này. Có thể có một số “trường hợp nhiễm Covid đột phá vaccin” ở những người được tiêm chủng đầy đủ nhưng hiếm khi xảy ra.

Hiệu quả của vaccine đối với việc chuyển biến nặng hoặc tử vong: Có hiệu quả trong việc làm giảm tỷ lệ bệnh nặng, nhập viện và tử vong.

Điều trị: Một số phương pháp điều trị bằng kháng thể đơn dòng ít hiệu quả hơn đối với biến thể này

1.4. Biến thể Delta – B.1.617.2.

Phát hiện lần đầu: ở Ấn Độ

Khả năng lây lan: Nhanh hơn rất nhiều so với các biến thể khác.

Khả năng gây bệnh nặng và tử vong: Gây ra nhiều trường hợp nghiêm trọng hơn các biến thể khác

Hiệu quả của vaccine chống lại biến thể: Nhiễm Covid chỉ xảy ra ở một tỷ lệ nhỏ những người được tiêm chủng đầy đủ, ngay cả với biến thể Delta. Một số trường hợp nhiễm trùng đột phá được ghi nhận, nhưng vẫn hiếm. Tuy nhiên, bằng chứng sơ bộ cho thấy rằng những người được tiêm chủng đầy đủ bị nhiễm biến thể Delta có thể lây lan virus sang người khác.

Hiệu quả của vaccine đối với việc chuyển biến nặng hoặc tử vong: Có hiệu quả trong việc làm giảm tỷ lệ bệnh nặng, nhập viện và tử vong.Điều trị: Một số phương pháp điều trị bằng kháng thể đơn dòng ít hiệu quả hơn đối với biến thể này.

2. Những điểm cần lưu ý

1. Cách tốt nhất để làm chậm sự xuất hiện của các biến thể mới đó là giảm sự lây lan của bệnh bằng cách thực hiện các biện pháp bảo vệ bản thân (5K của bộ Y Tế), bao gồm cả việc tiêm vaccine ngừa COVID-19.

2. Vaccine giúp bạn không bị nhiễm Covid trong phần lớn các tình huống. Một số ít có thể bị nhiễm sau tiêm vaccine, nhưng vaccine vẫn có thể giúp bạn không phải nhập viện, chuyển biến nặng hoặc tử vong khi bị nhiễm COVID-19.

3. Các test chẩn đoán COVID-19 có thể xác định bạn có nhiễm bệnh hay không, nhưng sẽ không cho bạn biết bạn nhiễm biến thể nào.

3. Kết luận

– Chúng ta đang đối mặt với biến thể Delta – B.1.617.2.

– Vaccine vẫn có hiệu quả với các biến thể hiện có, ngay cả với biến thể Delta – B.1.617.2.

– Biến thể này có thể gây ra nhiều trường hợp nghiêm trọng hơn các biến thể khác. Có khả năng lây lan nhanh virus cho người khác ngay cả khi đã được tiêm vaccine đầy đủ. Do vậy khuyến cáo bạn cần thực hiện đầy đủ các quy tắc phòng chống dịch theo thông điệp 5K của Bộ Y tế.

–THS.BS. LÊ HỮU DŨNG–

Nguồn: Theo CDC Hoa Kỳ